19 آوریل 2022 - یک مطالعه ی جدید نشان می دهد که تفاوت های ژنتیکی جزئی می تواند بر توانایی ما در استفاده از انرژی مواد مغذی مختلف تأثیر بگذارد. این کار نشان میدهد که چگونه برنامهریزی تغذیه ای بر اساس دادههای ژنتیکی میتواند توسعه ی برنامه ی تغذیه ای شخصی برای سلامتی را ارتقا دهد.
کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها از مواد مغذی ضروری برای همه حیوانات هستند. با این حال، تنوع غذایی بین گونه ها، جمعیت ها و افراد می تواند به طور چشمگیری متفاوت باشد.
در یک مطالعه مشترک بین المللی، محققانی از استرالیا، دانمارک و فنلاند بررسی کردند که چگونه افراد یک جمعیت از نظر توانایی خود برای بقا با رژیم های مختلف متفاوت هستند.
محققان از یک پانل مرجع ژنتیکی متشکل از تقریباً 200 سویه ی نزدیک به هم از مگسهای میوه(دروزوفیلا ملانوگاستر) استفاده کردند. مگس ها با شش رژیم غذایی مختلف حاوی غلظت بالایی از پروتئین، شکر، نشاسته، روغن نارگیل یا گوشت خوک یا ترکیبی از شکر و گوشت خوک تغذیه شدند. محققان ژنومهای سویههای مورد استفاده در این مطالعه، را بهطور کامل ترسیم کردند، که این امکان را فراهم کرد تا تفاوتهای مشاهدهشده در آزمایشها را به تنوع ژنتیکی خاص مرتبط کنیم.
این مطالعه نشان داد که تفاوت های ژنتیکی کوچک بر توانایی مگس ها برای استفاده از انرژی مواد مغذی مختلف تأثیر می گذارد.
دکتر Essi Havula، محقق فوق دکتری در دانشگاه هلسینکی و نویسنده اصلی این مطالعه می گوید: به طور غیرمنتظره ای متوجه شدیم که سویه های مگس میوه به طور قابل توجهی متفاوت هستند، به عنوان مثال، در توانایی آنها برای زنده ماندن با رژیم غذایی با قند بالا. چیزی که این موضوع را به خصوص شگفت انگیز می کند این واقعیت است که مواد غذایی مصرف شده توسط مگس میوه در طبیعت حاوی مقادیر زیادی قند هستند.
دکتر هاولا افزود: ژنهایی که متابولیسم را تنظیم میکنند در تکامل به خوبی حفظ شدهاند، به همین دلیل است که ما میتوانیم از طریق مطالعات انجام شده بر روی مگسهای میوه، چیزهای زیادی در مورد متابولیسم انسان بیاموزیم.
تجزیه و تحلیل های ژنتیکی، چندین ژن را که بر تحمل مواد مغذی تأثیر می گذارند، آشکار نمود
در آنالیزهای ژنتیکی، محققان تعدادی از ژنها را شناسایی کردند که در توانایی مگس ها برای تحمل قند نقش داشتند. بیشتر این ژنها در انسان نیز یافت میشوند و در مطالعات قبلی مرتبط با ژنوم پیشنهاد شده است که آنها در چاقی و دیابت نوع 2 نقش دارند.
دکتر هاولا گفت: مطالعات بر روی مگس های میوه، مطالعات عملکردی سریع و مقرون به صرفه را برای بررسی عمیق ژن ها امکان پذیر می کند. در میان چیزهای دیگر، ما نشان دادیم که ژن taillessیا TLX، که قبلا عمدتاً از منظر عملکرد و توسعه سیستم عصبی بررسی شده بود، برای عملکرد طبیعی متابولیسم قند در مگس ها، ضروری است.
علاوه بر این، محققان نشان دادند که مسیر JNK، یکی از مهمترین مسیرهای سیگنالدهنده استرس، متابولیسم قند و سنتز چربی ذخیرهای را در رژیمهای غذایی با قند بالا تنظیم میکند.
دکتر هاولا گفت: به نظر میرسد که قند موجود در رژیم غذایی باعث استرس سلولها میشود و به مسیرJNK ، نقش مهمی برای چگونگی تحمل و پردازش مؤثر قند توسط مگسها میدهد.
آیا nutrigenomics می تواند به توسعه ی برنامه ی تغذیه ای شخصی کمک کند؟
به گفته محققان، بسیاری از یافتهها را میتوان برای انسانها نیز به کار برد، حتی اگر تحقیقات بیشتری هنوز مورد نیاز باشد. دکتر هاولا اشاره کرد که این مطالعه شواهد ملموسی ارائه می دهد که چگونه توصیه های غذایی یکسان لزوما برای همه مناسب نیست.
او افزود: اطلاعات علمی مبتنی بر تحقیقات به طور فزاینده ای نشان می دهد که چگونه پاسخ های متابولیک به رژیم های غذایی بین جمعیت حیوانات و افراد متفاوت است. توصیه های غذایی سنتی لزوماً برای همه مناسب نیستند، که ادامه عدم اجماع در مورد "رژیم غذایی سالم" را توضیح می دهد.
دکتر هاولا گفت: یکی از گزینه ها برای توسعه ی شخصی تر برنامه ی تغذیه ای، کمک گرفتن از ژنومیک تغذیه است.امید است که در آینده دیابت نوع 2 و بسیاری از بیماری های متابولیک دیگر را بتوان با برنامه ریزی تغذیه ای مبتنی بر دانش ژنوم های فردی درمان کرد. این کار به طور قابل توجهی ارزان تر از درمان های دارویی خواهد بود و همچنین در دراز مدت برای سلامت افراد بهتر است.
دکتر هاولا افزود: پتانسیلnutrigenomics ، به درمان بیماری های متابولیک سنتی محدود نمی شود.برای مثال، سلولهای سرطانی متابولیسم خود را تغییر میدهند، این موضوع پتانسیل نوتری ژنومیک را به طیف وسیعی از زمینهها گسترش میدهد.
منبع:
https://www.sciencedaily.com/releases/2022/04/220419103233.htm